Hümanist, kelime olarak Latince “humanus” (insana ait) kelimesinden türetilmiştir ve tarihsel olarak insanı merkeze alan bir düşünce sistemini ifade eder. Bu kavram, özellikle Rönesans dönemiyle özdeşleşmiş olsa da, kökenleri Antik Yunan’a kadar uzanır. Rönesans hümanizmi, 14. yüzyılda İtalya’da doğmuş ve daha sonra Avrupa’ya yayılmış bir kültürel ve entelektüel harekettir. Bu akım, Orta Çağ’ın skolastik düşüncesine karşı olarak, insan aklını, bireyselliğini ve özgürlüğünü vurgulamıştır. Hümanistler, “studia humanitatis” adı verilen bir eğitim programı aracılığıyla, antik Yunan ve Roma kültürünü yeniden canlandırmayı amaçlamışlardır. Bu program, dilbilim, edebiyat, tarih ve felsefe gibi alanları kapsıyordu. Hümanizmin temel ilkeleri arasında insanın akıl ve özgür iradesine olan…
8 YorumEtiket: bir
Gazelin Bölümleri Nelerdir? Edebiyatın “Kutsal Şeması”na Cesur Bir İtiraz Klasik edebiyat anlatılırken gazel çoğu zaman kutsal bir şema gibi sunulur: Matla burada, makta şurada, mahlas beyti unutma, bir de şah beyit ekle; tamamdır. Sorun şu ki bu reçete, gazelin büyüsünü değil ezberini çoğaltıyor. Gazeli yaşayan bir söz mimarisi yerine Lego setine indirgediğimizde, hem şiiri hem okuru fakirleştiriyoruz. Hazır tartışacak bir konu arıyorsak, “Gazelin bölümleri nelerdir?” sorusunu ezber bozan bir gözle ele alalım: Nerede gerçekten bölüm var, nerede sonradan uydurulmuş kutucuklar? Gazelin İskeleti: Kafiye Örgüsü ve Beyit Mantığı Gazel, genellikle 5–15 beyitten oluşur; nadiren daha az ya da daha çoktur. Kafiye…
8 YorumGece Hangi Makam Dinlenir? Toplumsal Bir Bakış Bir araştırmacı olarak, toplumsal yapıların ve bireylerin birbirleriyle nasıl etkileşimde bulunduklarını anlamak, insan davranışlarını ve kültürel pratikleri çözümlemek her zaman büyüleyici olmuştur. Özellikle kültürün farklı dinamiklerini bir arada gözlemlemek, toplumsal normların bireylerin yaşamlarını nasıl şekillendirdiğini gösterir. Müzik, toplumsal yapılarla doğrudan ilişkilidir ve bir toplumun sosyal yapısını, cinsiyet rollerini ve kültürel pratiklerini en iyi şekilde yansıtan araçlardan biridir. Bu yazıda, gece dinlenilen makamların toplumsal anlamlarını ve geceyi bir kültürel deneyim olarak nasıl şekillendirdiğini, cinsiyet rollerine dayalı farklı bakış açılarıyla inceleyeceğiz. Toplumsal Normlar ve Geceyi Dinlenen Müzik Günümüzde müzik, yalnızca bir eğlence aracı olmanın ötesinde,…
4 YorumKristal Küre Tekniği: İnsan Zihnini Keşfetmek İçin Psikolojik Bir Mercek Bir Psikoloğun Meraklı Girişi: İnsan Davranışlarının Derinliklerine Yolculuk İnsan zihni, her zaman merak uyandırıcı bir konu olmuştur. Davranışlarımızın, düşüncelerimizin ve duygularımızın altında yatan nedenleri çözümlemek, psikolojinin temel amacıdır. Ancak, bazen bilinçli akıl, içsel motivasyonlarımızın sadece yüzeyini gösterir. Peki, içsel dünyamızı daha iyi anlamamıza yardımcı olabilecek bir teknik olsa ne kadar faydalı olurdu? İşte bu noktada, Kristal Küre Tekniği devreye giriyor. Bu teknik, bireylerin düşüncelerini, duygularını ve sosyal bağlamda nasıl etkileşimde bulunduklarını daha iyi anlamalarını sağlamak amacıyla kullanılan bir yöntemdir. Psikolojik bir araç olarak, insanın içsel yolculuğunu anlamak ve davranışlarını çözümlemek…
4 YorumHusustur Ne Demek? Sosyolojik Bir İnceleme ve Toplumsal Yapılar Üzerine Bir Analiz Sosyolog olarak toplumsal yapıları ve bireylerin bu yapılarla olan etkileşimlerini anlamaya çalışırken, her an bir anlamın, bir kelimenin, bir pratik kültürün derinliklerinde nasıl şekillendiğini görmek beni her zaman büyülemiştir. Bu yazımda, bir kelimenin, “husustur,” toplumsal yapılar içinde nasıl bir yer edindiğini, anlamını ve bu anlamın zaman içinde nasıl evrildiğini inceleyeceğiz. Cinsiyet rolleri, toplumsal normlar ve kültürel pratikler gibi unsurlar üzerinden, toplumsal yapıları şekillendiren derin dinamiklere ışık tutacağız. Husustur Ne Demek? “Husustur” kelimesi, Türkçede çoğunlukla özel, özgün, belirli bir durumu tanımlamak için kullanılır. Bir şeyin “hususu” ya da “hususu”…
6 YorumHidrolik Sistemi Kim İcat Etti? Edebiyatın Gücüyle Bir Keşif Kelimenin gücü, insanlığın en eski keşiflerinden biri olmuştur. Yazılı kelimeler, bir toplumu dönüştürebilir, bir insanın iç dünyasında devrim yaratabilir ve hatta dünyayı yeniden şekillendirebilir. Tıpkı kelimeler gibi, teknolojiler de insanın düşünce sınırlarını zorlar. Bu yazıda, hidrolik sistemi kim icat ettiğini sorgularken, kelimelerin ve anlatıların dünyasında bir yolculuğa çıkacağız. İnsanlık tarihindeki bu büyük buluşun ardında, bir edebiyatçı gibi düşündüğümüzde neler yatıyor? Onun tarihi, sadece mühendislik başarılarıyla değil, metinlerde gizli kalmış anlatılarla da şekillenir. Bu yazı, bir icadın derinliklerine inmeyi ve metinlerin dönüştürücü gücünü yansıtmaktadır. Bir Hikaye Başlıyor: Hidrolik Gücünün Keşfi Hidrolik sistemler,…
8 YorumGül Yağı Frekansı Ne İşe Yarar? Toplumsal Bir İnceleme Bir Sosyolog Olarak: Gül Yağının Frekansı ve Toplumsal Anlamı Bir sosyolog olarak, toplumların bireyler üzerindeki etkisini anlamak, onların alışkanlıklarını ve davranışlarını çözümlemek benim en büyük ilgi alanım. Gül yağı, yıllardır hem estetik hem de terapötik faydaları ile bilinen bir ürün olmuştur. Ancak, son yıllarda gül yağı ile ilgili yapılan tartışmalar, sadece cilt bakımının ötesine geçerek, onun toplumsal ve kültürel bir anlam kazandığını da gözler önüne seriyor. Peki, gül yağı frekansı ne işe yarar? Bu soruyu yalnızca bilimsel açıdan değil, aynı zamanda toplumsal bir mercekten de ele almak, ürünün kullanımının toplumsal yapılarla…
8 YorumGöreli Büyüklüğün Edebî Yansımaları: Anlamın, Gücün ve İnsanın Ölçüsüz Dengesi Bir edebiyatçının gözünden dünya, ölçülerin değil, anlamların çatıştığı bir sahnedir. Kelimeler, kâğıt üzerindeki sessiz semboller olmaktan çıkıp duyguların ölçeklerini belirler. Bir sözcük, bir kahramanın cesareti kadar büyük; bir suskunluk, bir imparatorluğun çöküşü kadar derin olabilir. İşte bu yüzden edebiyat, niceliğin değil, göreli büyüklüğün sanatıdır — yani şeylerin, duyguların, olayların birbirine oranla kazandığı anlamın hikâyesi. Göreli Büyüklük Nedir? Edebî Bir Tanımlama Sözlüklerde göreli büyüklük, bir nesnenin ya da değerin başka bir şeye kıyasla ne kadar büyük veya önemli olduğunu anlatır. Ancak edebiyat açısından bu kavram, fiziksel ölçülerin ötesine geçer: bir karakterin…
4 YorumDerealizasyon Tehlikeli Mi? Tarihsel Arka Planı ve Günümüzdeki Akademik Tartışmalar Derealizasyon Nedir? Kavramın Temel Tanımı Derealizasyon, bir kişinin çevresindeki dünya veya çevresindeki nesnelerin gerçekliğini kaybetmiş gibi hissetmesi durumudur. Bu rahatsız edici psikolojik durum, genellikle kişinin etrafındaki her şeyin bulanık, yabancı veya mekanik bir şekilde algılandığı bir hissiyat yaratır. Birçok insan zaman zaman bu tür “gerçek dışı” hisler yaşasa da, bu deneyimler uzun süre devam ettiğinde veya kişiyi zor bir durumdayken sarmalayan bir hal aldığında, derealizasyon ciddi bir sorun haline gelebilir. Derealizasyon, genellikle anksiyete, stres veya travmatik deneyimlerle bağlantılıdır ve kişiye büyük bir güvensizlik hissi verebilir. Ancak, bu durumun sadece psikolojik…
8 YorumHam Bir İnsan Ne Demek? Bir gün bir arkadaşım bana “Sen hala ham bir insansın,” dedi. O an ne demek istediğini anlamadım, ama sonrasında üzerine düşündükçe, bu ifadenin aslında çok derin bir anlam taşıdığını fark ettim. “Ham bir insan” derken neyi kastetti? Sadece duygusal ya da düşünsel olarak mı eksikti? Yoksa toplumsal olarak bir şeyler mi eksik kalıyordu? Bu soru, beni içsel bir yolculuğa çıkardı. Peki, gerçekten ham bir insan ne demek? Gelin bu sorunun etrafında dönüp duralım, hem köklerine inelim hem de günümüzün hızla değişen dünyasında nasıl bir anlam kazandığını birlikte keşfedelim. Ham İnsan Nedir? “Ham insan” ifadesi, halk…
4 Yorum